فیزیوتراپی زانو

فیزیوتراپی زانو، راهنمای کامل برای بهبود و کاهش درد زانو

درد در ناحیه زانو یکی از رایج‌ترین دردهایی است که بسیاری از افراد در میانسالی و حتی زودتر به آن دچار می‌شوند. اضافه وزن، آرتروز، تصادف، ضربه، آسیب‌های ورزشی و … از جمله عواملی هستند که موجب ایجاد درد در ناحیه زانو یا تشدید آن می‌شوند. مرسوم‌‌ترین روش درمانی جهت ازبین‌بردن دردهای عضلانی و مفصلی مراجعه به مراکز تخصصی فیزیوتراپی و شروع روند درمان تحت نظر یک فیزیوتراپیست حرفه‌ای است. با ما همراه باشید تا شما را با صفر تا صد فیزیوتراپی زانو، مزایا، تکنیک‌ها، روند درمان و جوانب مختلف آشنا کنیم.

فیزیوتراپی زانو چیست؟

فیزیوتراپی زانو شامل ارزیابی و معاینه کامل اندام‌های تحتانی فرد توسط فیزیوتراپ است. در جلسه معاینه، پزشک متخصص می‌تواند درد زانو و علت اولیه به‌وجود‌آمدن آن را ارزیابی و بهترین روش درمان جهت کاهش درد و التهاب زانو را تجویز کند.

روند درمان عموماً شامل ترکیبی از تکنیک‌های غیر‌فعال فیزیوتراپی، تمرینات ورزشی و قدرتی و تغییر سبک زندگی متناسب با وضعیت آسیب بیمار است. این معاینه که توسط ارتوپد یا فیزیوتراپ انجام می‌شود از چند بخش مختلف تشکیل می‌شود و پزشک با بررسی فاکتورهای مختلف، تجویز نهایی را برای روند جلسات فیزیوتراپی اعلام می‌کند:

• ارزیابی شیوه راه‌رفتن بیمار و بررسی کوچک‌ترین تغییرات زانو در راه‌رفتن؛
• معاینه فیزیکی و لمس ساختار زانو جهت تشخیص هرگونه وضعیت غیر‌عادی در تاندون‌ها، رباط‌ها و مفاصل؛
• بررسی دامنه حرکتی بیمار و محدوده‌ای که می‌تواند زانوی خود را خم و راست کند؛
• اندازه‌گیری توان قدرتی و اتصالات عضلانی اطراف زانو به‌منظور مشخص‌شدن ضعف یا نبود تعادل عضلانی؛
• ارزیابی تعادل بیمار به‌منظور تشخیص علت اولیه درد؛
• بررسی میزان تورم ناحیه دردناک پس‌از عارضه، درد مزمن، آسیب‌ ورزشی یا تصادف؛
• انجام تست‌های ویژه دستی و غیر‌دستی برای تشخیص نهایی (این تست‌ها می‌تواند شامل تست‌های دستی رباط صلیبی و آزمایشات تصویری مانند MRI باشد).

روش‌های مختلف فیزیوتراپی برای زانو

به‌طورکلی برای رفع مشکلات زانو و دردهای مزمن این ناحیه تکنیک‌های مختلفی به کار برده می‌شود که در شرایط مختلف هر یک از این تکنیک‌ها می‌توانند به‌شکل ملموسی راهگشا باشند. این تکنیک‌ها براساس پیشرفته‌ترین متدهای روز دنیا طرح‌ریزی شده‌اند و یقیناً می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کنند. رایج‌ترین تکنیک‌های فیزیوتراپی زانو عبارت‌اند از:

• الکتروتراپی: مرسوم‌ترین روش ازبین‌بردن درد‌های زانو به‌کمک فیزیوتراپی، استفاده از جریان الکتریسیته با شدت‌های مختلف است که می‌تواند با تحریک و ترشح اندورفین، درد را در نواحی مختلف زانو از بین ببرد.
• لیزر تراپی: دیگر تکنیکی که عموم فیزیوتراپ‌ها برای درمان آسیب‌های جدی تاندون و رباط زانو به آن رجوع می‌کنند، لیزر درمانی است. در طی این روش درمانی، لیزر پرتوان توسط پزشک یا اپراتور حرفه‌ای به عمیق‌ترین بافت‌های زانو نفوذ می‌کند و به‌این‌ترتیب روند بهبودی رباط‌ها و تاندون‌ها تسریع می‌شود.
• اولتراسوند: اولتراسوند یکی از پیشرفته‌ترین تکنیک‌ها برای رفع دردهای ناحیه زانو است. در طی این روش به‌کمک دستگاهی که انرژی فراصوت تولید می‌کند ژل‌های مخصوصی روی ناحیه درد پخش می‌شود و با ماساژدادن ناحیه و نفوذ انرژی، نقاط آسیب‌دیده درمان می‌شوند.
• مگنت‌تراپی: مگنت‌تراپی یک روش درمانی ویژه با ایجاد میدان مغناطیسی است که می‌توان با ارسال امواج الکترومغناطیس به عمیق‌ترین لایه بافت زانو، درد را کنترل و بیمار را به‌سمت بهبودی هدایت کرد. در طی این روش، امواج الکترومغناطیسی سلول‌های عصبی را تحریک می‌کنند و به‌این‌ترتیب التهاب و درد را کاهش می‌دهند.
• نیدلینگ: طب سوزنی یکی از قدیمی‌ترین روش‌ها برای ازبین‌بردن امراض در نواحی مختلف بدن است. با پیشرفت علم پزشکی، طب سوزنی نیز در خدمت فیزیوتراپی قرار گرفته است و امروزه نیدلینگ به‌عنوان یک روش مرسوم می‌تواند با تحریک غدد و ترشح هورمون اندورفین و کورتیزون، نقاط ماشه‌ای را مسدود کند و دردهای عضلانی را کاهش دهد.
• شاک ویو: استفاده از دستگاه شاک ویو، درد نواحی اطراف مفصل زانو را به‌سرعت درمان می‌کند و علاوه‌بر آن می‌تواند فرم ازدست‌رفته زانو به‌علت آرتروز را به حالت پیشین بازگرداند.
• ماساژدرمانی: فیزیوتراپ‌های حرفه‌ای می‌توانند با دستانشان معجزه کنند! تکنیک‌های دستی یا همان ماساژدرمانی، نقش مؤثری در بهبود دردهای عضلانی زانو دارد و می‌توان با استفاده از انواع تکنیک‌های دستی، بافت‌های آسیب‌دیده را ترمیم کرد.
• تمرین‌درمانی: پس‌از استفاده از روش‌های غیر‌فعال نوبت به روش‌های فعالی می‌رسد که بیمار مستقیماً در اجرای آن‌ها نقش دارد. در این مرحله، فیزیوتراپ با توجه به آسیب بیمار و روند بهبود او، تمرین‌های تقویتی، انعطافی و پروپریوسپشن را طراحی می‌کند و بیمار با اجرای صحیح آن‌ها به‌سمت بهبودی کامل حرکت خواهد کرد. همان‌طور که از نام این تمرین‌ها پیدا است، هرکدامشان بر روی بخش خاصی تمرکز دارند و در مجموع می‌توانند وضعیت کلی را بهبود ببخشند.
• تمرین‌های تقویتی، توان عضلانی شما را افزایش می‌دهند و با تقویت عضلات حمایت‌کننده زانو و مفاصل درگیر هم درد را کاهش می‌دهند و هم از بروز آسیب‌های بعدی پیشگیری می‌کنند.
• تمرین‌های انعطافی، دامنه حرکت پیشین را به شما باز می‌گرداند. حتماً می‌دانید که دردهای مزمن و غیر‌مزمن در اولین مرحله، مستقیماً روی توان حرکتی اثر می‌گذارند و عضلات و مفاصل را از انعطاف پیشین خود دور می‌کنند. آرتروز زانو یکی از عارضه‌هایی که است کاملاً توان بیمار را برای حرکت‌دادن مفصل محدود می‌کند و این تمرین‌های انعطاف‌پذیری است که به احیای مفاصل و افزایش دامنه حرکتی بیمار کمک خواهد کرد.
• تمرین‌های پروپریوسپشن نیز با هدف بازگرداندن حس عمقی بیمار طراحی می‌شود. با ایجاد درد مزمن، آسیب جدی و آرتروز گیرنده‌های حس عمقی که در داخل لیگامان‌ها، مفاصل و … قرار دارند، تخریب می‌شوند و به‌این‌ترتیب حس عمقی بیمار کاهش پیدا می‌کند. تمرین‌های‌ پروپریوسپشن با بازگرداندن این حس کیفیت زندگی بیمار را بهبود می‌بخشند.

مزایای فیزیوتراپی زانو در کاهش درد و بهبود عملکرد

درمان فیزیوتراپی با هدف بازگشت فرد به زندگی روتین انجام می‌شود و همۀ متدهای درمانی براساس تحقق این هدف طراحی شده‌اند. نتیجۀ استفاده از این متدها، حفظ استحکام عضلات و ماهیچه‌ها، بازگرداندن توان سابق و افزایش دامنه حرکتی بیمار است. البته شرایط بیماران با یکدیگر متفاوت است؛ اما در نهایت مزایای فیزیوتراپی برای همه بیماران یکسان است و به‌تدریج و با توجه به شدت عارضه، بیمار بهبودی می‌یابد. اصلی‌ترین مزایای فیزیوتر‌اپی زانو عبارت‌اند از:

• درمان آسیب مینیسک زانو بدون استفاده از جراحی؛
• کاهش التهاب زانو پس‌از درد مزمن، آسیب ورزشی، ضربه و جراحی؛
• کاهش درد زانو و نواحی اطراف آن؛
• افزایش دامنه حرکتی مفصل پس‌از آسیب؛
• افزایش توان و قدرت زانو به‌منظور پیشگیری از آسیب‌های بعدی؛
• تقویت مفاصل لگن و ران؛
• رساندن طول عضلات مختلف اطراف زانو مانند همسترینگ به اندازه نرمال؛
• بازتوانی پس‌از جراحی و آسیب‌های ورزشی.

فیزیوتراپی زانو پس‌از جراحی

همیشه فیزیوتراپی زانو برای کنترل درد مزمن و کاهش التهاب بیمار انجام نمی‌شود! یکی دیگر از کاربردهای اصلی فیزیوتراپی، بازتوانی بیمار پس‌از انجام جراحی‌های ساده و سخت است. همان‌قدر که جراحی در بهبود وضعیت بیمار اثرگذار است، فیزیوتراپیِ درست نیز می‌تواند اثرگذار باشد و اگر بیمار از این مرحله به سلامت عبور نکند، توان عضلانی پیش‌از جراحی خود را به دست نخواهد آورد و عملاً جراحی بی‌فایده خواهد شد.

پس‌از جراحی عموماً بیماران باید برای شروع جلسات فیزیوتراپی آماده شوند تا هم روند درمان تکمیل و هم بهبودی با سرعت بیشتری حاصل شود. فیزیوتراپ در جلسات بازتوانی از راهکارهای زیر برای بازگشت بیمار به زندگی روتین استفاده می‌کند:

• آموزش نحوه حرکت‌کردن با واکر و عصا برای روزهای پس‌از جراحی؛
• آموزش نحوه بالارفتن و پایین‌آمدن از تخت، صندلی و …؛
• استفاده از تکنیک‌های درمانی غیر‌فعال مانند لیزر درمانی، ماساژدرمانی، الکتروتراپی، اولتراسوند، مگنت‌تراپی، شاک ویو و …؛
• استفاده از تکنیک‌های درمانی فعال مانند انجام تمرینات ورزشی به‌منظور توان‌بخشی و بازگرداندن توان سابق به عضلات و مفاصل آسیب‌دیدۀ بیمار؛
• کمک به افزایش دامنه حرکتی بیمار با انجام تکنیک‌های مختلف؛
• شروع به راه‌رفتن بدون عصا، واکر و کمک دیگران.

چگونه بهترین مرکز فیزیوتراپی زانو را انتخاب کنیم؟

برای انتخاب بهترین مرکز فیزیوتراپی زانو شما باید چند فاکتور مهم و اثرگذار را مدنظر داشته باشید و با بررسی آن‌ها، مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید. مهم‌ترین فاکتورهایی که می‌توانند یک مرکز فیزیوتراپی حرفه‌ای را از دیگر مراکز متمایز کنند عبارت‌اند از:

• اعتبار مجموعه؛
• تخصص پزشک، مربیان تمرین‌درمانی و دستیاران مجموعه؛
• تکنیک‌های درمانی که در مرکز مورد استفاده قرار می‌گیرند؛
• به‌روزبودن دستگاه‌ها و تجهیزات مجموعه؛
• هزینه معقول و متناسب با روند درمان؛
• طرف قرارداد بودن با بیمه‌های تکمیلی؛
• دسترسی ساده به مرکز و داشتن جای پارک خوب؛
• معماری مناسب و عدم وجود پله‌های زیاد در مسیر رفت‌وآمد؛
• مجهزبودن مرکز به رمپ‌ ویلچر.

مراقبت‌های لازم پس‌از جلسات فیزیوتراپی زانو

بیماری که در حال گذراندن جلسات فیزیوتراپی است باید بداند روند درمانش تنها با این جلسات تکمیل نمی‌شود و باید پس‌از جلسات درمانی نیز مراقبت‌های خاصی داشته باشد. معمولاً مشاهده می‌شود که پس‌از فیزیوتراپی در موضع آسیب‌دیده، مجدداً درد ایجاد می‌شود و این مسئله دلایل پزشکی دارد؛ چراکه هم پیش‌از شروع درمان و هم در حین درمان دیگر عضلات اطراف زانو متحمل فشار زیادی می‌شوند و این می‌تواند موجب ایجاد حساسیت، درد و تورم در ناحیه مذکور شود.

راهکار رهایی از مشکلات پس‌از فیزیوتراپی، رعایت نکات مراقبتی ساده‌ای مانند نوشیدن آب فراوان، استراحت به اندازه، عمل‌کردن به توصیه‌های پزشک، استفاده از کمپرس سرد و گرم، انجام تمرینات ورزشی در منزل و … است و یقیناً با رعایت این نکات، احتمال برگشت درد به صفر خواهد رسید.

در کلینیک دنیز، چیزی فراتر از درمان درد زانو ارائه می‌دهیم! با خدمات تخصصی فیزیوتراپی کمر و … درمان آسیب‌های ورزشی، آسیب های جدی و….  کمک می‌کنیم تا به سرعت به زندگی فعال و پرانرژی خود بازگردید. تیم مجرب ما متشکل از متخصصین حرفه‌ای است که با بهره‌گیری از مجهزترین دستگاه‌ها و تکنولوژی‌های روز، بهترین نتایج درمانی را برای شما به ارمغان می‌آورند.

اگر به دنبال درمان موثر و بازگشت به روزهای پرتوان هستید، کلینیک دنیز انتخاب شماست. همین امروز برای مشاوره و شروع درمان اقدام کنید!